Persentil Hesaplama

Persentil değerleri akademik araştırmalar sonucunda elde edilen referans değerlerdir. Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü ve ABD Sağlık Kurumu tarafından yayınlanmış değerlerdir.

Büyüme grafikleri persentil hesaplama, çocukların boy, kilo veya baş çevresi gibi büyüme ölçümlerinin, aynı yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklarla karşılaştırılarak yüzdelik dilimde ifade edilmesidir. Bu yöntem, çocuğun büyümesinin normal aralıkta olup olmadığını değerlendirmek için kullanılır ve pediatristler tarafından sıklıkla başvurulan bir araçtır.

Büyüme Grafikleri ve Persentil Kavramı

• Persentil, çocuğun belirli bir ölçümde kaç çocuğu geçtiğini gösterir.
  • Örneğin, bir çocuğun boyu 75. persentilde ise, bu çocuğun aynı yaş ve cinsiyetteki çocukların %75'inden uzun, %25'inden kısa olduğu anlamına gelir.

Nasıl Hesaplanır?

1. Veri Toplama: Çocuğun yaş, cinsiyet ve ölçüm verileri (örneğin boy, kilo) alınır.
2. Referans Büyüme Eğrileri Kullanma: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) veya belirli bir ülkenin standart büyüme eğrileri kullanılır.
3. Çocuğun Ölçümünün Konumlandırılması: Çocuğun ölçüm değeri, büyüme grafiğinde doğru yaş ve cinsiyet çizgisine yerleştirilir.
4. Persentil Değerinin Belirlenmesi: Çocuğun ölçümü, grafikteki yüzdelik dilimlere göre hangi persentile düştüğü bulunur.

Persentil Aralıkları

• 3. - 97. Persentil: Normal kabul edilen büyüme aralığı.
• < 3. Persentil: Çocuğun büyümesinde gecikme veya yetersizlik olabilir.
• > 97. Persentil: Çocuğun büyümesi yaşına göre fazla olabilir.

Önemli Notlar

• Tek bir persentil değeri genellikle bir sorun teşkil etmez. Uzmanlar, çocuğun büyüme eğrisini zaman içinde izleyerek bir gelişim trendi ararlar.
• Persentil değerleri, sadece bir rehberdir. Her çocuğun büyüme modeli farklıdır ve genetik, çevresel faktörler gibi değişkenler bu süreci etkileyebilir.

Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri ile çocuğunuz gelişimini takip edebilirsiniz.Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ABD Sağlık Kurumunun hazırladığı persentil tablosu ile de karşılaştırabilirsiniz.

Yıllardır ülkemizde çocuk gelişiminin takibinde, eski değerler ile karşılaştırma yapılıyordu. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008; 51: 1-14 sayısında yer alan makalede, Türk çocuklarının büyümelerinin değerlendirilmesinde kullanılabilecek güncel referans değerlerini saptamak için sağlam çocuk polikliniğinde izlenen 2391 erkek ve 2102 kız çocuğunda elde edilen vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve baş çevresi ölçümleri ile İstanbul’un sosyoekonomik düzeyi görece iyi semtlerindeki okullara devam eden ve izlenen 1100 erkek ve 1020 kız çocuğunda elde edilen vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümleri değerlendirildi.

Biz de akıllı kadın web sitesi olarak sizlere, bu makaledeki hazırlanan gelişim tablosuna göre bir hesaplama aracı hazırladık. Aşağıdaki forma, çocuğunuzun şu andaki boy, kilo ve baş çevresi değerlerini girip gelişimini takip edebilirsiniz. Çocuğunuzun persentil değer aralığını grafiksel olarak görebilirsiniz. Bu sonuçlar kesin olarak bir bulguyu işaret etmezler, mutlaka belirli aralıklarla çocuğunuzun gelişimini takip edip, hekimlere danışmanızı tavsiye ederiz.

Yaşa göre ağırlık ve boy ölçümleri bir çocuğun sağlık durumunun değerlendirmesinde en güvenilir göstergelerden birisidir. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “uluslararası büyüme standartları” olarak önerilen persentil değerleri (ABD) çocuklarının ölçümlerinden türetilmiştir. Bu makaledeki gelişim tablosu değerleri ile genel olarak birbirine çok yakındır. Daha fazla bilgi için; http://www.cshd.org.tr/uploads/pdf_CSH_279.pdf